ιστορικά σημειώματα

ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΠΡΟΣΩΠΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΜΠΑΣΙΑΔΩΝ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ ΠΟΥ ΔΙΑΚΡΙΘΗΚΑΝ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ




Παρατήρηση: Επέλεξε για όμοιο σε  site

Η εργασία αυτή αποτελεί μιά συνοπτική παρουσιάση στοιχείων για είκοσι (20) μέλη της οικογενείας Μπασιά, από τον νομό Χανίων, που διακρίθηκαν σε εθνικούς αγώνες ως αρχηγοί, οπλαρχηγοί και αξιωματικοί. Περισσότερες λεπτομέρειες δίδονται  μόνο για τέσσερεις από αυτούς.  Βρίσκονται στις ΕΠΙΛΟΓΕΣ   ΣΕΛΙΔΩΝ στο πάνω και αριστερό μέρος της οθόνης της ΑΡΧΙΚΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ.

Ελπίζω ότι πολύ περισσότερα στοιχεία και για τους είκοσι (20) που αναφέρονται στην παρουσίαση αυτή, αλλά και για αρκετούς άλλους που επίσης αγωνίστηκαν και διακρίθηκαν και δεν αναφέρονται εδώ, ορισμένοι μάλιστα από τους οποίους θυσίασαν και την ζωή τους στα πεδία των μαχών, θα παρουσιαστούν στο μέλλον,  σε άλλο Blog  ή  ιστοσελίδα  ή σε βιβλίο που θα εκδοθεί για τον σκοπό αυτό. Τότε θα γίνει αναφορά και σε μέλη της οικογενείας που έλαβαν μέρος στους εθνικούς αγώνες, στις διάφορες ιστορικές περιόδους, ως απλοί αγωνιστές . Επίσης  θα γίνει αναφορά και σε οικογένειες με αξιόλογη δράση, που προέρχονται από την οικογένεια Μπασιά,  όπως π.χ. Μαυριδάκηδες, Παπασταματάκηδες, Τζεμανάκηδες, Μπενήδες κτλ (βλ. ιστορία Κριάρη τόμος Β, έκδοση 1931, σελίδα 161, σημειώσεις στο αρχείο Κ.Μπασιά εις ΙΑΚ κτλ).

Στο χρονικό διάστημα που πέρασε από την δημιουργία αυτού του Blog, πολλά άτομα επισκέπτες του, απόγονοι των αναφερομένων που δεν γνωρίζουν όμως πολλές λεπτομέρειες,  εξέφρασαν την επιθυμία να γραφούν μερικά στοιχεία και για την οικογενειακή τους κατάσταση.  Ετσι όπου αυτό είναι δυνατό, γράφουμε μερικά συνοπτικά στοιχεία για την οικογένεια τους στο τέλος αυτού του κειμένου.

1) Σταμάτης Μπασιάς

Επειδή τα αναφερόμενα στο ιστολόγιο αυτό για τον Σταμάτη Μπασιά είναι αρκετά, αυτά βρίσκονται  στην Αρχική Σελίδα, στην επιλογή με ονομασία 2)ΣΤΑΜΑΤΗΣ  ΜΠΑΣΙΑΣ 1728-1770. 

Απλούστερα, πάτησε τις επώμενες λέξεις  Σταμάτης Μπασιάς

2)Αντώνιος Μπασιάς η Μπασιαδαντώνης

Γεννήθηκε στο Επανωχώρι Σελίνου. Ηταν εγγονός η ανηψιός του προηγούμενου (Σταμάτη Μπασιά). Το 1810 συναντήθηκε με δύο ένοπλους γενίτσαρους Τούρκους, που πολύ συχνά εβασάνιζαν τους Χριστιανούς συμπατριώτες του. Οταν αυτοί του απαιτούσαν να εκτελέσει μιά μεγάλη, τρομερή - φρικτή αγγαρία, σκότωσε με το ραβδί του τον ένα από αυτούς και αφού πήρε τα όπλα του εσκότωσε και τον άλλο. Μετά από αυτό κατέφυγε στην Μαδάρα και έγινε αρματολός. Τέθηκε επικεφαλής σε μιά, μεγάλου αριθμού σε άνδρες, ομάδα Σελινιωτών, και τρομοκρατούσε εκείνους τους Τούρκους του Σελίνου που καταβασάνιζαν τους συμπατριώτες του. Ο ίδιος εξόντωσε και τον ένα από τους τρείς φοβερούς αδελφούς Βεργέρηδες (τούς άλλους δύο είχαν εξοντώσει ο Θοδωρομανώλης και ο Γιώργιακας ), που είχαν προκαλέσει πλείστα δεινά στους χριστιανούς. Ο Αντώνης Μπασιάς έπεσε σε τουρκική ενέδρα το 1817 και τον εφόνευσαν.

Βλέπε περιοδικό Ελλωτία  έκδοση δήμου Χανίων 1992, άρθρο Σταμ. Αποστολάκη.
Επίσης εγκυκλοπαίδειες ΔΟΜΗ, Μεγάλη Ελληνική εγκυκλοπαίδεια, ιστορία της Κρήτης Κριάρη κτλ.

3)Μάρκος Μπασιάς

Γεννήθηκε στο χωριό Επανωχώρι Σελίνου. Διετέλεσε οπλαρχηγός που διακρίθηκε για την ανδρεία του στις επαναστάσεις 1821-1828, 1841 και 1858. Ο ιστορικός Παναγ. Κριάρης, στην ιστορία του αναφερόμενος στον Μάρκο Μπασιά γράφει ότι διακρίθηκαν μαζί με τον συγγενή του Νικόλαο Μπασιά ως σωματάρχες κατά την επανάσταση του 1821, επιδείξαντες γενναιότητα και τόλμη σαν αυτή που είχαν επιδείξει και κατά τα τελευταία χρόνια πριν την κήρυξη της επανάστασης, τότε δηλαδή που είχαν εξοντώσει στο Σέλινο με τον Β. Τσίσκο, τον Α. Ξανοίγη και άλλους, ωμούς γενιτσάρους όπως τον Πουλιτσέ από την Μάζα, τον Αματούλην και τον ωμότα­το όλων Σαράτσην από το χωριό Καμάρια καθώς και άλλους Τούρκους που κατατυραννούσαν τους συνεπαρχιώτες των.

Βλέπε επίσης "Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια", εγκυκλοπαίδεια "ΔΟΜΗ", κτλ

4)Νικόλαος Μπασιάς

Γεννήθηκε στο χωριό Επανωχώρι Σελίνου και από το 1847 και μετά έζησε στο χωριό Μονή. Ηταν γιός του Σταματίου. Διακρίθηκε σαν οπλαρχηγός στις επαναστάσεις 1821-1828, 1841 και 1858. Ο ιστορικός Παναγ. Κριάρης, στην ιστορία του αναφερόμενος στον Νικόλαο Μπασιά γράφει ότι διακρίθηκαν μαζί με τον συγγενή του Μάρκο Μπασιά ως σωματάρχες κατά την επανάσταση του 1821, επιδείξαντες γενναιότητα και τόλμη σαν αυτή που είχαν επιδείξει και κατά τα τελευταία χρόνια πριν την κήρυξη της επανάστασης, τότε δηλαδή που είχαν εξοντώσει στο Σέλινο με τον Β. Τσίσκο, τον Α. Ξανοίγη και άλλους, ωμούς γενιτσάρους όπως τον Πουλιτσέ από την Μάζα, τον Αματούλην και τον ωμότα­το όλων Σαράτσην από το χωριό Καμάρια καθώς και άλλους Τούρκους που κατατυραννούσαν τους συνεπαρχιώτες των. Είχε μυηθεί στην φιλική εταιρεία από τον επίσκοπο Κισάμου και Σελίνου Μελχισεδέκ.

Βλέπε επίσης "Μεγάλη Ελληνική εγκυκλοπαίδεια", εγκυκλοπαίδεια "ΔΟΜΗ" , κτλ

5) Κωνσταντίνος Μπασιάς
Γενικός Αρχηγός Σελίνου
1824-1916

Ηταν γιός του προηγούμενου Νικολάου (αριθμός 4)
Γεννήθηκε το 1824 στο χωριό Επανωχώρι Σελίνου. Υπήρξε ένας από τους πρώτους υποκινητές και τους κυριώτερους αρχηγούς κατά την επανάσταση του 1858. Από τότε με την θαρραλαία του στάση επρωτοστάτησε σε κάθε κίνηση κατά των Τουρκικών αυθαιρεσιών στην Κρήτη.
Η μεγάλη του δράση σημειώθηκε κατά την επανάσταση του 1866-1869 κατά την οποία διετέλεσε ένας από τους κυριώτερους αρχηγούς στην επαρχία Σελίνου, διακριθείς σε πλείστες μάχες για την σύνεση, την στρατιωτική εμπειρία και τον ηρωισμό του μέχρι του τέλους του αγώνα. Διακρίθηκε επίσης κατά τις επαναστάσεις του 1878, 1889 και 1896-1897. Κατά την τελευταία εξελέγη Γενικός αρχηγός Σελίνου. Διετέλεσε επίσης πρόεδρος της επιτροπής κατατάξεως των αγωνιστών, σε διάφορες κατηγορίες, που ορίστηκε από την Κρητική Πολιτεία.
Πέθανε το έτος 1916.

Επειδή τα αναφερόμενα στο ιστολόγιο αυτό για τον Κωνσταντίνο  Μπασιά είναι αρκετά, αυτά βρίσκονται στην Αρχική Σελίδα , στην επιλογή με ονομασία 3)ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΑΣΙΑΣ 1824-1916. Απλούστερα, πάτησε τις επώμενες λέξεις  Κωνστ. Μπασιάς

6)Αντώνιος Νικ. Μπασιάς.

Αδελφός του προηγουμένου. Γεννήθηκε το έτος 1820 στο Επανωχώρι Σελίνου και απο το 1847 και μετά έζησε στο χωριό Μονή. Συμμετείχε σαν οπλαρχηγός στις επαναστάσεις 1858 και 1866-1869. Σύμφωνα με τον ιστορικό Ψυλλάκη (σελίδα 271 της ιστορίας του) κατά τις εκλογές για την ανάδειξη των αρχηγών της επανάστασης  του 1866-1869, που έγιναν στις αρχές του 1867, στο Ανατολικό και στο Δυτικό Σέλινο εξελέγησαν πρωτεύοντες αρχηγοί οι Γ. Κορκίδης και Κ. Κριάρης αντίστοιχα. Τότε ο Αντ. Μπασιάς με τους Πωλιουδόβαρδα, Κοτσυφάκη, Παπά Κασέλλο, Παπαγιαννάκη και Γρίφο εξελέγησαν δευτερεύοντες. Σκοτώθηκε κατά την επανάσταση αυτή (του 1866-1869) στην μάχη της Κράπης, τον Απρίλιο του 1867. Στην ίδια επανάσταση είχε προηγούμενα δυο φορές τραυματιστεί σε μάχες με τους Τούρκους. Για τον πρώτο τραυματισμό του, (στον Σταυρό της Κανδάνου), ο ιστορικός Ι. Μουρέλλος στις σελίδες 1100-1101 της ιστορίας του, γράφει ότι αφού τραυματίστηκε στην μάχη, έτρεξε ο ηρωϊκός Τούρκος Σελινιώτης που ονομαζόταν Κακανίγος να τον αποσκοτώσει. Τότε ο Αντώνης Μπασιάς, παρόλη την αιμοραγία του κατορθώνει και σκοτώνει τον Τούρκο και παίρνει τα άρματα του για να πέσει ακολούθως λιπόθυμος από εξάντληση. Το σκοτάδι που σε λίγο εσκέπασε το πεδίο της μάχης του έδωσε την ευκαιρία και έφυγε βαρειά πληγωμένος αλλά και φορτωμένος με τα άρματα του Κακανίγου. Για το περιστατικό αυτό κάνει αναφορά και ο Π. Κριάρης στις σελίδες 171 και μετά, της ιστορίας του.

Παρουσιάζονται αποσπάσματα (τμήμα της πρώτης σελίδας και τμήμα της δεύτερης σελίδας) από την εφημερίδα ΚΡΗΤΗ, την οποία τύπωναν οι επαναστάστες πάνω στα βουνά των Χανίων, στην οποία αναφέρεται ο θάνατος του οπλαρχηγού Αντωνίου Μπασιά. Η εφημερίδα έχει ημερομηνία 21-5-1867.

Λίγα λόγια για την οικογένεια του βλέπε στο τέλος του κειμένου αυτού.

7)Εμμανουήλ Νικ. Μπασιάς

Αδελφός του προηγούμενου. Γεννήθηκε το 1822 στο Επανωχώρι Σελίνου και από το 1847 και μετά έζησε στο χωριό Μονή. Διακρίθηκε σαν οπλαρχηγός κατά την επανάσταση του 1858 και 1866-1869. Κατά την τελευταία τραυματίστηκε σοβαρά στην μάχη του Θερίσου, τον Φεβρουάριο του 1867, και πέθανε αργότερα από τα τραύματα του.

Βλέπε ιστορίες Κράρη, Μουρέλλου, Εγκυκλοπαίδεια ΔΟΜΗ κτλ

8)Θεόδωρος Νικ. Μπασιάς

Αδελφός του προηγούμενου. Γεννήθηκε στο Επανωχώρι Σελίνου και έζησε από το 1847 και μετά στο χωριό Μονή. Οπλαρχηγός στις επαναστάσεις 1858, 1866-1869, 1878, 1889, 1896-1897, διακριθείς σε πλείστες μάχες για την ανδρεία του. Πέθανε το 1910. Αναγνωρίστηκε από την Κρητική Πολιτεία ως αγωνιστής Α! τάξεως.

Βλέπε εγκυκλοπαίδεια ΔΟΜΗ, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, σε αρχείο Οικογ. Μπασιά και  ΙΑΚ ο τίτλος του ως οπλαρχηγού κτλ.

Λίγα λόγια για την οικογένεια του βλέπε στο τέλος του κειμένου αυτού.

9)Σταμάτιος Μπασιάς

Γεννήθηκε στο Επανοχώρι γύρω στα 1830. Ελαβε μέρος στην επανάσταση του 1858,  και  ως οπλαρχηγός στην επανάσταση του 1866-1869. Πέθανε κατά την επανάσταση αυτή από τα τραύματα του σε μάχες και τις κακουχίες.

Βλέπε εγκυκλοπαίδεια ΔΟΜΗ, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια κτλ

10)Βαρδής Μπασιάς

Γεννήθηκε γύρω στο 1835. Διακρίθηκε ως οπλαρχηγός Κισσάμου κατά την επανάσταση του 1866-1869 αλλά και κατά την επανάσταση  του1878. Στην τελευταία, όπως αναφέρεται στο βιβλίο του Μαν. Κοχυλάκη "ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΣΚΑΛΙΔΗΣ Ο ελευθερόπτης", που παρουσιάζει αναλυτικά τους άνδρες του αρχηγού της Κισσάμου Σκαλίδη, περιλαμβάνεται στους οπλαρχηγούς Α! Τάξεως.
Εζησε στο χωριό Μάκρωνας Κισσάμου.

Βλέπε επίσης ιστορίες Κριάρη, Μουρέλλου, εγκυκλοπαίδεια ΔΟΜΗ , Μεγάλη Ελληνική εγκυκλοπαίδεια κτλ.

11)Αντώνιος Μπασιάς

Διακρίθηκε ως οπλαρχηγός Κισσάμου κατά την επανάσταση του 1866-1869 αλλά και στην επανάσταση του 1878. Στην τελευταία, όπως αναφέρεται στο βιβλίο του Μαν. Κοχυλάκη "ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΣΚΑΛΙΔΗΣ Ο ελευθερόπτης", που παρουσιάζει αναλυτικά τους άνδρες του αρχηγού της Κισσάμου Σκαλίδη, περιλαμβάνεται στους οπλαρχηγούς Α! Τάξεως, όπως και ο προηγούμενα αναφερθείς Βαρδής Μπασιάς.
Εζησε στο χωριό Μάκρωνας Κισσάμου.

Βλέπε επίσης ιστορίες Μουρέλου και Κριάρη κτλ.

12)Αντώνιος Κων. Μπασιάς

Γεννήθηκε στο χωριό Μονή. Γιός του Γενικού Αρχηγού Σελίνου Κωνσαντίνου Μπασιά (αριθμ. προηγ. 5) Οπλαρχηγός κατά την επανάσταση 1896-1897. Διακρίθηκε στις μάχες που έγιναν γύρω από την Κάνδανο και ιδιαίτερα τον Μάϊο του 1896 στο Αποπηγάδι, στην πρώτη μάχη που έγινε κατά την επανάσταση αυτή στο Σέλινο. Συνόδευσε με άλλους επαναστάτες τους αποχωρούντες Τούρκους από την Κάνδανο στην Παλαιόχωρα, μετά την συνθηκολόγηση, για να επιβιβαστούν στα συμμαχικά πλοία. Τραυματίστηκε σοβαρά από οβίδα κατά τον βομβαρδισμό που έγινε τότε.

Βλέπε εγκυκλοπαίδεια ΔΟΜΗ, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, ιστορία Μιχ. Αναστασάκη κτλ.

13)Νικόλαος Κων. Μπασιάς

Γεννήθηκε στο χωριό Μονή. Αδελφός του προηγουμένου. Ελαβε μέρος στην επανάσταση 1878, 1889. Υπαρχηγός Σελίνου κατά την επανάσταση 1896-1897, κατά την οποία αντιπροσώπευσε πολλές φορές την επαρχία του ως πληρεξούσιος στις επαναστατικές συνελεύσεις. Κουμπάρος του Ελευθερίου Βενιζέλου, κατά την επανάσταση του Θερίσου συμμετείχε ως Αρχηγός επαρχιακής ομάδας επαναστατών. Βουλευτής με τους Βενιζελικούς για την Βουλή των Αθηνών το 1912. Πέθανε το 1917.

Επειδή τα αναφερόμενα στο ιστολόγιο αυτό για τον Νικόλαο Μπασιά είναι αρκετά, αυτά βρίσκονται στην Αρχική Σελίδα , στην επιλογή με ονομασία 4)ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΠΑΣΙΑΣ ....1917

Απλούστερα, πάτησε τις επώμενες λέξεις Νικόλαος Μπασιάς  

14)Ιωάννης Μπασιάς

Γεννήθηκε στο χωριό Επανωχώρι και έζησε στο χωριό Πρινές Σελίνου. Οπλαρχηγός της επαρχίας Σελίνου κατά την επανάσταση 1896-1897. Και τα δύο άρρενα παιδιά του θυσιάστηκαν για την πατρίδα. Ο γιός του Κωνσταντίνος σκοτώθηκε από τους Τούρκους στην Μικρά Ασία κατά την Μικρασιατική εκστρατεία. Επίσης ο γιός του Αντώνης συνελήφθη το 1944 από τους γερμανούς λόγω της ενεργού συμμετοχής του στην Εθνική Αντίσταση, μεταφέρθηκε με άλλους αγωνιστές σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Γερμανία όπου και θανατώθηκε.

Βλέπε Εγκυκλοπαίδεια ΔΟΜΗ, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια . Επίσης άλλα στοιχεία σε αρχείο οικ. Μπασιά και ΙΑΚ (Ιστορικό Αρχείο Κρήτης) όπως τους τίτλους του, για την απονομή δηλαδή σε αυτόν βαθμού χιλιάρχου κατά την επανάσταση του 1878 και οπλαρχηγού κατά την επανάσταση του 1896-1897.

Στην παραπάνω φωτογραφία  που τραβήχτηκε γύρω στο 1920-1930 φαίνονται από αριστερά:

α)Αντώνης Ιωάν. Μπασιάς, γιος του αναφερόμενου αμέσως προηγούμενα  με αριθμό 14) Ιωάννου Μπασιά. Ο Αντώνης συνελήφθη από του κατακτητές το 1944 και θανατώθηκε σε Γερμανικό στρατόπεδο συγκέντρωσης.

β)Γιάννης Μπομπολάκης (Σκουφιδογιάννης)από Παλαιά Ρούματα, συγγενής της οικογενείας Μπασιά.

γ)Ευτύχης  Κωνστ. Μπασιάς, γιος του αναφερόμενου παρακάτω με αριθμό 16) Κωνστ. Μάρκου Μπασιά από Επανωχώρι.

δ)Κωνστ. Νικ. Μπασιάς, Αρχηγός ανταρτικού σώματος κατά την Γερμανική κατοχή. 

15)Γεώργιος Κων. Μπασιάς

Γεννήθηκε στο χωριό Μονή και ήταν γιός του Κωστ. Μπασιά (αριθμ. προηγ. 5). Οπλαρχηγός της επαρχίας Σελίνου κατά την επανάσταση του 1896-1897.

Η εφημερίδα "ΕΡΕΥΝΑ" των Χανίων, στις 23-1-1937, προλογίζοντας λόγο του δασκάλου του Σελίνου Δημ. Παπαδερού που αναφέρεται στην οικογένεια  Μπασιά, γράφει για τον Γεώργ. Μπασιά:
" ...υιός του αειμνήστου Γενικού αρχηγού Σελίνου Κωνστ. Μπασιά. Καταγόμενος εκ Μονής Σελίνου και ακολουθών τας αρχάς της αρχαίας και ιστορικής οικογενείας των Μπασιάδων εις νεαρωτάτην ακόμη ηλικίαν επέδειξεν ενδιαφέρον υπέρ της πασχούσης Πατρίδος λαβών μέρος ενεργώς εις το κίνημα του 1889.
Αι επαναστάσεις του 1896 και 1897 τον εύρον άνδρα πλέον και εμφανίζεται εκ των μάλλον δρώντων τέκνων της Κρήτης. Κατά τας εν λόγω επαναστάσεις και κατά την απουσίαν του πατρός του τον ανεπλήρωνε ούτος. Ιδίως δε διεκρίθη κατά τας μάχας Αποπηγαδίου, Μεσκλών, Ανυσαρακίου, Παλαιοχώρας κατά την άλωσιν του Πύργου του Σταυρού και την πολιορκείαν της Κανδάνου και εις τον Πύργον της Μαλάξης εις άς επολέμησεν μεταξύ των πρώτων."

Βλέπε Εγκυκλοπαίδεια ΔΟΜΗ, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια και άλλα στοιχεία σε αρχείο Οικ. Μπασιά  και ΙΑΚ (Ιστορικό Αρχείο Κρήτης) όπως 2 πιστοποιητικά πρός αυτόν με τον τίτλο του οπλαρχηγού υπογραμμένα αντίστοιχα από τον Γεν. αρχηγό  Σελίνου Κωστ. Μπασιά και τον αρχηγό Σελίνου Αριστ. Κριάρη.

16)Κωνσταντίνος Μάρκου Μπασιάς

Γεννήθηκε στο χωριό Επανωχώρι. Ηταν εγγονός του Μάρκου Μπασιά (αριθμός 3 προηγούμενα). Η εφημερίδα "Εθνική Φωνή" στις 10-8-1939 γράφει για τον θάνατο του:
Απεβίωσε προχθές εν τω χωρίω Μπασιάδω Σελίνου ο Κωνσταντίνος Μ. Μπασιάς, εγγονός του περιφήμου οπλαρχηγού Σελίνου της επαναστάσεως του 1821 Μάρκου Μπασιά. Καταγόμενος εξ Επανοχωρίου Σελίνου και ακολουθών τας αρχάς της αρχαίας και ιστορικής οικογενείας των Μπασιάδων, εις νεαρωτάτην ακόμα ηλικίαν επέδειξεν ενδιαφέρον υπέρ της πασχούσης Πατρίδος του. Αι επαναστάσεις του 1877, 1896 και 1897 τον εύρον εις την ακμήν της ηλικίας του και εμφανίζεται εκ των μάλλον δρώντων τέκνων της Κρήτης. Υπήρξεν είς εκ των γενναιοτέρων οπλαρχηγών του θείου του Γενικού αρχηγού Σελίνου Κωνστ. Ν. Μπασιά, υπό την ηγεσίαν του οποίου επολέμησε και διεκρίθη ιδίως εις τας μάχας Αλικιανού, Χοιρόσπηλιου, Κουφού της επαρχίας Κυδωνίας, και Στύλου της επαρχίας Αποκορώνου κατά την επανάστασιν του 1877 και Αποπηγαδίου, Σταυρού Κανδάνου, Ανυσαρακίου Νεβελών, Αγίου Μάμαντος, Κουφαλωτό Πλεμενιανών κτλ. Των επαναστάσεων 1896 και 1897 εις άς επέδειξεν απαράμιλλον ανδρείαν. Ητο χαρακτήρας αγαθού και εντίμου, ο δε οίκος του υπήρξε πάντοτε οίκος φιλοξενίας. Η Γενική Διοίκησις εκτιμώσα τας προς την Πατρίδα υπηρεσίας του κατέθηκεν επί της σορού του στέφανον διά του προέδρου της Κοινότητος Επανοχωρίου.

Βλέπε σε αρχείο Οικ. Μπασιά και ΙΑΚ (Ιστορικό Αρχείο Κρήτης) τους τίτλους του, δηλαδή  για απονομή βαθμού οπλαρχηγού κατά την επανάσταση του 1878 και υπαρχηγού κατά την επανάσταση του 1896-1897.

Λίγα λόγια για την οικογένεια του βλέπε στο τέλος του κειμένου αυτού.

17) Εμμανουήλ Κων. Μπασιάς

Ηταν γιός του Κων. Μπασιά (αριθ. 5 προηγούμενα). Γεννήθηκε στο χωριό Μονή. Ελαβε μέρος υπό την αρχηγία του πατέρα του στην επανάσταση του 1896-1897 και πολέμησε σε πολλές μάχες γύρω από την περιοχή της Καντάνου. Επίσης έλαβε μέρος στην επανάσταση του Θερίσου το 1905, κατά την οποία εξελέγει πληρεξούσιος στην επαναστατική συνέλευση ( βλέπε εκλογητήριο εις εφημερίδα Σελινιώτικα Νέα της 17-2-2005). Διατηρούσε φιλία με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, κουμπάρο του αδελφού του Νικολάου, και είχε αλληλογραφία μαζί του για διάφορα θέματα που αφορούσαν την εξέλιξη του Κρητικού ζητήματος.
Διετέλεσε Διευθυντής της Νομαρχίας Χανίων και ήταν αναπληρωτής του Νομάρχη. Επίσης διετέλεσε Αναπληρωτής του Νομάρχη στον νομό Ηρακλείου, όταν εργαζόταν στον νομό αυτό. (Βλέπε εφημερίδα "Νέα Εφημερίς" της 26-7-1920 που αναφέρεται ότι στην κηδεία του Ιωάννη  Κονδυλάκη παρέστη ως "Νομαρχών"του  νομού Ηρακλείου )
Ελαβε ενεργό μέρος στην Εθνική αντίσταση κατά την Γερμανική κατοχή. Υπήρξε από τα ιδρυτικά στελέχη της αντιστασιακής οργάνωσης ΕΟΚ Νομού Χανίων (Βλέπε ιστορία Μουρέλου κτλ). Ο Νικ. Σκουλάς, που από το Φθινόπωρο του 1944 εξελέγη πρόεδρος της ΕΟΚ Νομού Χανίων, σε επιστολή του που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Κήρυξ» στις 7-8-1962 γράφει:
«Κατά τας αρχάς Ιουλίου 1943 ο Αλέκος μοι εζήτησε διά του κ. Σπανουδάκη, όστις είχε μυηθή εις την ΑΕΑΚ, όπως προτείνω εις αυτόν τέσσαρα άτομα ίνα μετ' εμού, εκπροσωπούντος την Επαρχίαν Κυδωνίας, αποτελέσουν την πενταμελή Επιτροπήν του Νομού Χανίων, εις ήν θα συμπεριλαμβάνετο και ο κ.Σπανουδάκης ως έκτον μέλος και σύνδεσμος της Οργανώσεως μεταξύ αυτής και του Αγγλου εκπροσώπου του συμμαχικού Στρατηγείου. Ως μέλη της Επιτροπής επρότεινα τότε τους κ.κ. 1)Χαρίδημον Πολυχρονίδην διά την Επαρχίαν Κισσάμου. 2)Ιωσήφ Βολουδάκην διά την Επαρχίαν Σφακίων 3)Ιωάννην Σταυριανόν διά την Επαρχίαν Αποκορώνου 4)Εμμανουήλ Μπασιάν διά την Επαρχίαν Σελίνου. Η εξαμελής αύτη επιτροπή απετέλεσε την Διοικούσαν Επιτροπήν του Νομού Χανίων της Εθνικής Οργανώσεως Κρήτης(ΕΟΚ) »
Ο Εμμ. Μπασιάς εξελέγη το 1944 αντιπρόεδρος της ΕΟΚ Νομού Χανίων και πρόεδρος της Κεντρικής Εκτελεστικής επιτροπής της ίδιας αντιστασιακής οργάνωσης (Βλέπε ιστορία Μουρέλου, έγγραφα της Κεντρικής Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΟΚ εις αρχείο οικογ. Μπασιά κτλ) .

Πέθανε το 1952.

Παραπάνω απόσπασμα από επιστολή του Ελ. Βενιζέλου πρός τον Εμμ. Μπασιά

18) Αντώνιος Νικ. Μπασιάς

Ηταν γιός του Νικολάου (με αριθμό 13 προηγούμενα).

Γεννήθηκε στο χωριό Μονή της επαρχίας Σελίνου το 1906.

Εγινε καθηγητής μαθηματικών. Κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο κατατάχτηκε στο 34 Σύνταγμα Πεζικού με τον βαθμό του υπολοχαγού. Σκοτώθηκε στις 28-2-1941 στην μάχη της Πεστάνης, στο Αλβανικό έδαφος.

Στον φάκελλο του, που υπάρχει στην Διεύθυνση Ιστορίας του Γενικού Επιτελείου Στρατού (Δ.Ι.Σ.), αναγράφεται ότι: «Ελαβεν μέρος εις πλείστας μάχας προπορευόμενος πάντοτε, δίνοντας ούτω το παράδειγμα και το θάρρος εις τους στρατιώτας του. Η αυτοθυσία και το θάρρος του υπήρξεν απαράμιλλος, γεγονός όπερ και κατά την μάχην Πέστανη ήτις υπήρξεν σφοδροτάτη. Επεσεν από θεριστικήν βολήν οπλοπολυβόλου κατά την 28 Φεβρουαρίου 1941, η δε πρωτοβουλία και επιτηδιότης του ανεκτίμητος.»

Ο Αντώνιος Μπασιάς για την ηρωική δράση του τιμήθηκε από το Ελληνικό κράτος με δύο Χρυσά Αριστεία Ανδρείας, τον Πολεμικό Σταυρό και τον επώμενο βαθμό του Λαχαγού «ως φονευθείς στην μάχη».

Σχετικά με τον Αντ. Μπασιά βλέπε δημοσίευμα του μαθητή του στο γυμνάσιο Χ. Σφακίων, δασκάλου Γεωργ. Μανουσέλη, στα Χανιώτικα Νέα στις 30-10-2007 και στα Σελινιώτικα Νέα στις 3-4-2008

19)Νικόλαος Θεοδ. Μπασιάς

Ηταν γιός του Θεοδώρου (με αριθμό 8 προηγούμενα). Γεννήθηκε στο χωριό Μονή το 1878. Υπηρέτησε για ένα διάστημα ως δάσκαλος στο χωριό του. Συμμετείχε ενεργά στην επανάσταση του 1896-1897 υπό τον αδελφό του πατέρα του Κωστ. Μπασιά, Γεν. Αρχηγό Σελίνου και επέδειξε μεγάλο θάρρος και γενναιότητα στις γύρω από την Κάνδανο μάχες που έγιναν την εποχή εκείνη. Κατετάγη στην Κρητική χωροφυλακή και διετέλεσε διοικητής σε πολλά αποσπάσματα που η Κρητική Πολιτεία συγκρότησε για την εμπέδωση της εννόμου τάξεως. Την περίοδο 1915-1916 ως αξιωματικός υπηρετούσε στην Μακεδονία και προσέφερε πολύτιμες υπηρεσίες στο αγωνιζόμενο Εθνος. Οταν το 1916 υπηρετούσε στην Δράμα και το Δ! Σώμα Στρατού παραδόθηκε στους Γερμανούς, συνελήφθη και μεταφέρθηκε σε στρατόπεδο στο Γκαίρλιτς της Γερμανίας. Αργότερα με άλλους 35 Βενιζελικούς αξιωματικούς μεταφέρθηκε από το Γκαίρλιτς στην πόλη Βέρλ όπου κλείστηκε σε στρατόπεδο αξιωματικών αιχμαλώτων και παρέμεινε εκεί για ένα περίπου χρόνο. Υπέστη πολλές και μεγάλες δοκιμασίες. (Λεπτομέρειες για τα γεγονότα που συνέβησαν τότε αναφέρονται στο αξιόλογο βιβλίο του Γερ. Αλεξάτου "Οι Ελληνες του Γκαίρλιτς 1916-1919", στην σελίδα 291 του οποίου υπάρχει φωτογραφία του Νικ. Μπασιά με άλλους αξιωματικούς, αλλά και στο επίσης αξιόλογο βιβλίο του ιδίου συγγραφέα που γράφτηκε μαζί με τους Σ. Δορδανά και Μ. Κανδυλάκη, με τίτλο "Εν Γκαίρλιτς 31/12/1917, Ημερολόγιο αιχμαλωσίας του Βενιζελικού αξιωματικού Στυλιανού Κανδυλάκη στη Γερμανία του Κάϊζερ" ). Οταν το 1919, μετά την συνθηκολόγηση της Γερμανίας, επέστρεψε στην Ελλάδα, επικεφαλής 286 ανδρών μετέβη στην Μικρά Ασία και εκεί υπηρέτησε σε πολλές πόλεις ως Διοικητής χωροφυλακής. Την περίοδο εκείνη και στην Μικρά Ασία που βρισκόταν έζησε όλους τους τρομερούς κινδύνους, τις δυσκολίες και έλαβε μέρος σε πολεμικές επιχειρήσεις με τους Τούρκους. Επέστρεψε μετά την Μικρασιατική καταστροφή στην Ελλάδα και διετέλεσε Διοικητής χωροφυλακής σε διάφορες περιοχές. Αποστρατεύτηκε με τον βαθμό του ταγματάρχου. Κατά την διάρκεια της Γερμανικής κατοχής συμμετείχε ενεργά στην Εθνική αντίσταση.

20)Κωνσταντίνος Νικ. Μπασιάς
Αρχηγός Ανταρτικού Σώματος
κατά την Γερμανική κατοχή (1941-1945)

 Γεννήθηκε στο χωριό Μονή της επαρχίας Σελίνου Χανίων το 1904.
 Κατά την πτώση των Γερμανών αλεξιπτωτιστών βρέθηκε κοντά στις φυλακές Αγιάς, όπου εργαζόταν ως αρχιφύλακας, και έλαβε μέρος στις σκληρές μάχες που έγιναν στην περιοχή. Κατά την διάρκεια  των μαχών αυτών, ευρεθείς μέσα σε εκατοντάδες πάνοπλους Γερμανούς αλεξιπτωτιστές που έπευταν κοντά του, συνελήφθη και κλείστηκε στις φυλακές, αλλά κατόρθωσε πολύ γρήγορα να δραπευτεύσει, για να συνεχίσει τον αγώνα του στην ευρύτερη περιοχή του Γαλατά και στις σκληρές μάχες που έγιναν γύρω από αυτόν, μέχρι την οριστική επικράτηση των Γερμανών εισβολέων.

Μετά την επικράτηση των Γερμανών επέστρεψε στην υπηρεσία του με σκοπό να βοηθήσει πολλούς Ελληνες και ξένους που οι Γερμανοί είχαν συλλάβει και φυλακίσει στις φυλακές Αγιάς.
Οργάνωσε εκεί αντιστασιακό δίκτυο από υπαλλήλους και άλλους κατοίκους της περιοχής, και με κίνδυνο τη ζωή του προσέφερε πολλές διευκολύνσεις σε κρατουμένους πατριώτες. Επίσης βοήθησε να δραπετεύσουν πολλοί που είχαν καταδιαστεί σε θάνατο.
Για την δράση του αυτή προδόθηκε στους Γερμανούς που τον συνέλαβαν, τον έκλεισαν στα κελιά των μελλοθανάτων και υπέστη αφάνταστα βασανιστήρια. Τελικά κατόρθωσε σύντομα με την βοήθεια συνεργατών του να δραπετεύσει.
Διοργάνωσε επίσης στο Σέλινο δίκτυο κατοίκων για να βοηθούν στην φυγάδευση από την Κρήτη πρός την Μέση Ανατολή, συμμάχων στρατιωτικών.

Οταν στις αρχές Ιανουαρίου 1942 ήλθε στα Χανιά ο ταγματάρχης Ραπτόπουλος, από τον νομό Ηρακλείου,  που είχε οριστεί από την εξόριστη Ελληνική Κυβέρνηση στην Μέση Ανατολή να οργανώσει την αντίσταση κατά των κατακτητών στην Κρήτη, ανέθεσε στον Κωνστ. Μπασιά να οργανώσει την αντίσταση στο Σέλινο.
Σήμερα σώζεται  πρακτικό ορκωμοσίας με 109 υπογραφές ανδρών από το Σέλινο και ημερομηνία 10-1-1942 που τον πλαισίωσαν στην προσπάθεια αυτή. Την περίοδο εκείνη ορκίστηκαν μαζί του περί τους 200 Σελινιώτες. Αντίγραφα του πρακτικού βρίσκονται στα μουσεία Σούγιας και Θερίσου.
Διοργάνωσε την απόδραση του ταγματάρχη Ραπτόπουλου από την Αγιά, τον οποίο είχαν συλλάβει οι Γερμανοί στην Ανατολική Κρήτη, καθώς και άλλων πατριωτών. Ο ταγματάρχης Ραπτόπουλος δεν δραπέτευσε για δικούς του λόγους, και τελικά εκτελέστηκε στην Αγιά στις 3-9-1942, δραπέτευσαν όμως τότε άλλοι πατριώτες που ήσαν μαζί του και σώθηκαν. Φυλακίστηκε όταν τον πρόδοσαν για την βοήθεια που προσέφερε σε  καταδίκους, εγκλείστους στις φυλακές Αγιάς.  Αργότερα όταν μπόρεσε, έφυγε από την Αγιά και εγκαταστάθηκε οριστικά στο Σέλινο. 

Εντάχθηκε στην αντιστασιακή οργάνωση ΕΟΚ νομού Χανίων και πρωτοστάτησε στην οργάνωση της  στο Σέλινο. Συνεργάστηκε στενά με Ελληνες και συμμάχους που είχαν συμμετοχή στην αντίσταση, καθώς και με τους αντιπροσώπους στην Δυτική Κρήτη, της εξόριστης Ελληνικής Κυβέρνησης στην Μέση Ανατολή και του Συμμαχικού Στρατηγείου Μέσης Ανατολής.
 Εκτελούσε το ανταρτικό του σώμα εντολές της Ελληνικής Κυβέρνησης του Καίρου και του Συμμαχικού Στρατηγείου Μέσης Ανατολής.
Σε έγγραφο του αντιπροσώπου του Συμμαχικού Στρατηγείου Μέσης Ανατολής στην Δυτική Κρήτη, Άγγλου ταγματάρχη Xan Fielding ( Φίλντινγκ η Αλέκου ), (που υπάρχει στην συλλογή οικ. Μπασιά) αναφέρεται: "Δια του παρόντος βεβαιούται ότι ο ΚΩΣΤΗΣ ΜΠΑΣΙΑΣ εξελέγη ως αρχηγός της αντίστασης στην Εθνική Οργάνωση Κρήτης (Ε.Ο.Κ.) για την επαρχία Σελίνου το 1943."

Στο τέλος του Σεπτεμβρίου 1943 έλαβε το αντάρτικο του σώμα τα πρώτα εφόδια σε οπλισμό και ρουχισμό, που του εστάλησαν από την Μέση Ανατολή. Ακλούθησε εφοδιασμός με οπλισμό και τους επώμενους μήνες.

Η δράση του ανταρτικού του σώματος ήταν κυρίως στους τομείς:
1)Στην υπόθαλψη των διωκομένων Ελλήνων και Συμμάχων αξιωματικών και οπλιτών και στη διευκόλυνση της διαφυγής τους προς την Μέση Ανατολή.

2)Στην παροχή βοήθειας προς τους έγκλειστους στις φυλακές αλλά και στην διοργάνωση δραπετεύσεων των καταδικασμένων όταν αυτό ήταν δυνατόν.

3)Στην κατασκοπεία του εχθρού, στην συγκέντρωση κάθε πληροφορίας που θα ήταν πολύτιμη στους συμμάχους και στην μετάδοση της στο Συμμαχικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολής μέσω των αντιπροσώπων του στην Κρήτη, κυρίως δε μέσω των Φυλακίων που υπήρχαν στην περιοχή πάνω από το Κουστογέρακο.

4)Στην προπαγάνδα εναντίον του εχθρού.

5)Στην πρόκληση διαφόρων σαμποτάζ και πολεμικών ενεργειών εναντίον του εχθρού. Ιδιαίτερα στο θέμα των πολεμικών ενεργειών με τον εχθρό και προκειμένου να αποφεύγονται σφαγές του άμαχου πληθυσμού ως αντίποινα, το Συμμαχικό Στρατηγείο ακολουθούσε συγκεκριμένη πολιτική και έδινε σαφείς οδηγίες στις αντάρτικες ομάδες.

6)Στην διατήρηση σε ετοιμότητα με όσο το δυνατό πιο σωστό εξοπλισμό του αντάρτικου του σώματος ώστε να μπορεί να επιτεθεί εναντίον των Γερμανών σε πρώτη διαταγή που θα έδιναν οι σύμμαχοι η σε περίπτωση απόβασης των τελευταίων στην Κρήτη.

7) Στην παροχή βοήθειας στην Αγγλική Αποστολή που είχε φυλάκιο στο βουνό πάνω από το Κουστογέρακο, εφόσον αυτό ήταν απαραίτητο.

8)Στην ευρεία κυκλοφορία του μυστικού αντιστασιακού τύπου με σκοπό την ενημέρωση του πληθυσμού και την τόνωση του ηθικού του.

Στις 30-9-1943 οι Γερμανοί έκαναν επιδρομή στην περιοχή της κοινότητας Σούγιας, με τεράστιο αριθμό στρατιωτών και αεροπορική υποστήριξη, λόγω της αντιστασιακής δράσης που είχε αναπτυχθεί στην περιοχή. Τότε καταστράφηκαν όλα τα σπίτια των κατοίκων των χωριών Μονής, Λιβαδά και Κουστογέρακου, όπως βέβαια και το σπίτι του Κωστ. Μπασιά,  που έγινε ερείπια και στάχτη. Ολα τα γυναικόπαιδα τότε του χωριού του, της Μονής, σώθηκαν, αφού κατόρθωσαν να διαφύγουν μακριά σε γειτονικά χωριά. Σκοτώθηκαν από τους Γερμανούς μόνο 5 γέροντες, η βαριά ασθενείς, που λόγω της καταστάσεως τους δεν μπορούσαν να μετακινηθούν μαζί με τους δικούς τους ανθρώπους, ώστε να φύγουν μακριά από το χωριό και να σωθούν σε γειτονικά χωριά. Επίσης τότε, σκοτώθηκε ο ένας από τους αντάρτες που είχε στείλει μέσα στο χωριό Μονή ο Κωστ. Μπασιάς, για εκτέλεση ειδικής αποστολής. Στο να διαφύγουν ασφαλώς πολλά γυναικόπαιδα, από το χωριό Μονή, που λόγω της εχθρικής επιδρομής ήταν πολύ επικίνδυνη περιοχή, βοήθησαν αποτελεσματικά τόσο ο Κ. Μπασιάς, όσο και οι άνδρες που ήσαν τότε μαζί του. 

Στις 19-11-1943 άνδρες του σώματος του με άνδρες του αγγλικού φυλακείου έλαβαν μέρος σε μάχη στην περιοχή Αχλάδα, που βρίσκεται πάνω από το Κουστογέρακο. Τότε σκοτώθηκαν 19 γερμανοί και ιταλοί στρατιώτες.

Τραυματίστηκε λίγο αργότερα σε συμπλοκή που είχε μικρό τμήμα του αντάρτικου σώματος του με Γερμανικό τμήμα στρατιωτών και κινδύνευσε να ακρωτηριαστεί το πόδι του από ελλειπή ιατρική φροντίδα.
Τρείς φορές κατόρθωσε την περίοδο εκείνη να σωθεί σαν από θαύμα από τους Γερμανούς, αφού όντας τραυματίας δεν μπορούσε εύκολα να μετακινηθεί και οι Γερμανοί είχαν λάβει πληροφορίες από πληροφοριοδότες για τις  περιοχές που βρισκόταν κάθε φορά.
Ελαβε μέρος ο ίδιος η άνδρες του σώματος του σε διάφορες συμπλοκές  με γερμανικά τμήματα.

Οταν το φθινόπωρο του 1944 οργανώθηκε το τάγμα Κυδωνίας υπό τον ταγματάρχη Ιωαν. Βελεγρή, που ανήκε και αυτό στο ανεξάρτητο Σύνταγμα της ΕΟΚ, με διοικητή τον συνταγματάρχη Αντώνιο Παπαδάκη, ο Κωστ. Μπασιάς πήγε στην επαρχία Κυδωνίας στις αρχές Οκτωβρίου 1944 με μικρό μόνο αριθμό από τους άνδρες του, επειδή λόγω της μεγάλης έλλειψης  τροφίμων δεν μπορούσαν να συντηρηθούν πολλοί άνθρωποι μακριά από τα χωριά τους, και ανήκε στο Σύνταγμα αυτό. Στην περιοχή αυτή έλαβε θέσεις επιτήρησης με τους άνδρες του έναντι του εχθρού, που με τεράστιες δυνάμεις , οι οποίες  συγκεντρώθηκαν από όλη την Κρήτη, είχε λάβει θέσεις στην ευρύτερη περιοχή των Χανίων.

Ελαβε μέρος με τους άνδρες του, στις 15-10-1944, σε μάχη στην περιοχή του Φουρνέ Κυδωνίας. Τότε σκοτώθηκε από τους Γερμανούς ο πολυβολητής του σώματος του, ο  Μαρκουλάκης Φραγγιός από την Κάντανο. Για την δράση του στην μάχη αυτή, ο Κ. Μπασιάς έλαβε μαζί με άλλους τιμητική διάκριση από τον Στρατηγό  Νικ. Παπαδάκη, στρατιωτικό και πολιτικό Διοικητή της ελεύθερης τότε περιοχής της Κρήτης.
Ελαβε επίσης μέρος σε πολλές συμπλοκές με γερμανικά και ιταλικά τμήματα στην περιοχή της επαρχίας Κυδωνίας.

Κατά την περίοδο της κατοχής  το ανταρτικό του σώμα είχε πολλές απώλειες. Πολλοί από τους γενναίους άνδρες που συνεργάστηκαν μαζί του είτε σκοτώθηκαν από τους Γερμανούς είτε συνελήφθησαν και θανατώθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Γερμανία.
Πολλούς νεκρούς όμως είχε και η ίδια η οικογένεια του. Σκοτώθηκαν στην περίοδο 1940-1945 από τους συγγνείς του:
1)Ο αδελφός του Αντώνης, καθηγητής-Λοχαγός  σκοτώθηκε στο Αλβανικό μέτωπο.
2)Ο εξάδελφος του Μανώλης Σταμ. Μπασιάς σκοτώθηκε στο Αλβανικό μέτωπο.
3)Ο εξάδελφος του Αντώνης Ιωάν. Μπασιάς, στενός του συνεργάτης στην αντίσταση, συνελήφθη και μεταφέρθηκε όμοιρος σε γερμανικό στρατόπεδο όπου και θανατώθηκε.
4)Ο αδελφός της γυναίκας του Μανώλης Βαγιάκης εκτελέστηκε από τους Γερμανούς  στις 30-9-1943 στο χωριό Μονή.
5)Ο αδελφός της γυναίκας του Κωστής Βαγιάκης, νεαρός σε ηλικία, λόγω των κακουχιών αρρώστησε βαριά και πέθανε στις αρχές του 1944.

Οταν ο πόλεμος τελείωσε και οι κατακτητές έφυγαν από την Κρήτη. συνέχισε την προσφορά του στην καταστραμμένη κοινότητα Σούγιας. Παρά το ότι ήταν πατέρας πολλών παιδιών και είχε καταστραφεί πλήρως όλη η περιουσία του, δηλαδή το σπίτι του και τα υπάρχοντα του, όταν οι κάτοικοι του ζήτησαν να δωρήσει οικόπεδο 5 στρεμμάτων  μέσα στο χωριό Σούγια, για να κατασκευαστεί το εργαστάσιο-ελαιουργείο που θα βοηθούσε στην ανάπτυξη της κατεστραμένης πλήρως από τον εχθρό περιοχής, το δέχθηκε χωρίς καμμιά αντίρρηση και έκανε την δωρεά. Το εργοστάσιο έγινε.

Το Ελληνικό κράτος έχει αναγνωρίσει επίσημα την προσφορά του Κ. Μπασιά στην Εθνική Αντίσταση. Με διάταγμα που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 316/1952 τ. Α, αναγνωρίστηκε ότι η αντιστασιακή οργάνωση ΕΟΚ επαρχίας Σελίνου διοικήθηκε συλλογικά από τους Κ. Μπασιά, Ευτ. Κοντινάκη, Αντ. Σεργεντάνη, Εμμ. Σεργεντάνη και Ιωαν. Μαρκετάκη.
Ο προϊστάμενος κατά την κατοχή, στην αρμόδια υπηρεσία για την Κρήτη του Συμμαχικού Στρατηγείου Μέσης Ανατολής, στο Κάϊρο, αναφέρει σε έγγραφο του για τον Κωστ. Μπασιά, ότι γνωρίζει πως ο τελευταίος ήταν Αρχηγός Ανταρτικού Σώματος από το 1942  και μετά και ότι συνεργάστηκε με τους άγγλους αξιωματικούς που ανατιπροσώπευαν το Συμμαχικό Στρατηγείο. Επίσης ότι όλες οι εντολές που έδωσε το Συμμαχικό Στρατηγείο στον Κ. Μπασιά εκτελέστηκαν.


Επειδή στο ιστολόγιο αυτό αναφέρονται και άλλα αρκετά για τον Κωστ. Μπασιά, καθώς και σχετική βιβλιογραφία,  αυτά βρίσκονται  στην Αρχική Σελίδα, στην επιλογή με ονομασία 5)ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΑΣΙΑΣ 1904-1969.

Απλούστερα, πάτησε τις επώμενες λέξεις Κωστ. Μπασιάς

Λίγα λόγια για την οικογένεια μερικών από τους παραπάνω:

α)Περίπτωση με αριθμό 6, δηλαδή Αντώνιος Μπασιάς
Ο Αντώνιος Μπασιάς είχε μία κόρη, την Μαρία, που έγινε  σύζυγος του παπά Γιάννη Παπαδερού από το χωριό Λειβαδάς Σελίνου. Απόκτησαν πολύ μεγάλη οικογένεια. Αγόρια είχαν τον δάσκαλο Δημ. Παπαδερό, τον Αντώνιο Παπαδερό και τον Σταύρο Παπαδερό. Κόρες είχαν τις: Χρυσή σύζυγο Μαρκετάκη χωριό Μάζα, Μαρία σύζυγο Ιωάννη Αναστασάκη χωριό Κουστογέρακο, Σοφία σύζυγο Ιωάννη Σειραδάκη χωριό Λειβαδάς, Ολγα σύζυγο Εμμ. Σηφάκη, Ευφροσύνη σύζυγο Τζατζιμάκη χωριό Κουστογέρακο, Ειρήνη σύζυγο Ιωάννη Αναστασάκη χωριό Κουστογέρακο, ....σύζυγο Αδάμ Μπουρδάκη χωριό Ροδοβάνι. 

β)Περίπτωση με αριθμό 8, δηλαδή Θεόδωρος Μπασιάς

Ο Θεόδωρος Μπασιάς απόκτησε 4 γιούς, τον Νικόλαο, τον Γεώργιο, τον Αντώνιο και τον Ευτύχιο. Επίσης 5 κόρες, την Μαρία σύζυγο Γλακουσάκη Γεωρ. (Ροδοβάνι), την Αλεξία σύζυγο Κομπιτσάκη Εμμ. (Επανωχώρι), την Αργυρώ σύζυγο Κυριακάκη Αντ. (Προδρόμι), την Καλλιόπη σύζυγο Σταυριανουδάκη Δημ. (Μονή) και την Χριστίνη σύζυγο Λαμπουσάκη Γεωργ. (Μονή).  

γ)Περίπτωση με αριθμό 16, δηλαδή Κωνσταντίνος Μάρκου Μπασιάς

Στην παραπάνω φωτογραφία  φαίνεται (δεξιά με τα γιαλιά) ο γιός του Κωστ. Μπασιά, ο Ευτύχης, ιδιοκτήτης μεγάλης ταβέρνας στην Αθήνα. Η ταβέρνα αυτή ήταν από τις ελάχιστες Κρητικές.  Εκεί έπαιζε για  πολλά χρόνια ο μεγάλος μουσικός Μουντάκης (που φαίνεται στο κέντρο της φωτογραφίας), αλλά και άλλοι μεγάλοι καλλιτέχνες.  Εκτός από τον Ευτύχη, ο Κωστ. Μπασιάς είχε και 6 κόρες. Δηλαδή την Τριανταφυλιά, σύζυγο Μιχάλη Λουπάση από το Επανωχώρι, την Χρυσούλα, σύζυγο Ευτύχη Λουπάση από το Επανωχώρι, την....., σύζυγο του Αντ. Καλαμαράκη από τον Πρινέ, την ..... σύζυγο Φραγγιού Σαρτζετάκη από τον Πρινέ, την .... σύζυγο Γρηγοράκη από την Σκάφη και την .... σύζυγο του Γιάννη Παπαδονικολάκη από την Αγία Ειρήνη.

δ)Περίπτωση με αριθμό 5, δηλαδή  Κωνσταντής Μπασιάς, Γενικός Αρχηγός Σελίνου.

Ο Κωνσταντής Μπασιάς είχε αποκτήσει πέντε γιούς και τρείς κόρες.

Γιοί του ήσαν ο Νικόλαος που είχε σύζυγο την Χρυσή Πετράκη από το Κακοδίκι, ο Γεώργιος που είχε πρώτη σύζυγο την .... Κληρονομάκη και  όταν αυτή πέθανε δεύτερη σύζυγο την Αμαλία Παυλάκη από το Επανωχώρι, ο Αντώνιος που σκοτώθηκε νέος, ο Θεόδωρος που πέθανε νέος και ο Εμμανουήλ που είχε σύζυγο την .......    Κόρες του ήσαν η Αμαλία που παντρεύτηκε στο Ροδοβάνι τον Εμμ. Κονταδάκη, η Χρυσή που παντρεύτηκε στο Ροδοβάνι τον δάσκαλο Γρηγ. Ξανθινάκη και η Κλεάνθη που παντρεύτηκε στο Λειβαδά - Σούγια  τον Στυλιανό Παπαδερό. Η Κλεάνθη και ο Στυλ. Παπαδερός  απέκτησαν:γιούς τον Γεώργιο (του οποίου σήμερα τα παιδιά του έχουν τουριστικές επειχειρήσεις στην Σούγια), και τους αξιωματικούς Στέλιο και Μανώλη. Επίσης τις κόρες: Ελένη σύζυγο του Γεωργ. Τζατζιμάκη στην Σούγια, την.... σύζυγο του Γεωργ. Μυριζάκη στην Σούγια, την .... σύζυγο του Γεωργ. Ελληνάκη στην Σούγια, την....σύζυγο του Γεωργ. Καστανάκη στον Καμπανό, την... σύζυγο του Γεωργ. Βιτσιλάκη στο Προδρόμι Σελίνου, την Ρόδο σύζυγο Γεωργ. Πυροβολάκη στα Καμάρια.